Ο ναός του Αγίου Τίτου στη Γόρτυνα

Ο ναός του Αγίου Τίτου στην Γόρτυνα είναι ένα από τα πιο επιβλητικά μνημεία της βυζαντινής αρχιτεκτονικής. Ο Αγιος Τίτος ήταν μαθητής του αποστόλου Παύλου και ο πρώτος επίσκοπος στην Κρήτη.

ο ναος του αγιου τιτου στη γορτυνα — Η εκκλησία του Αγίου Τίτου στη Γόρτυνα

Ο ναός χτίστηκε στη Γόρτυνα στα μέσα του 6ου με αρχές 7ου αιώνα μ.Χ. και είναι άγνωστο σε ποιόν άγιο είχε αρχικά αφιερωθεί.

Σε μικρή απόσταση υπάρχει ένας μεγαλύτερος ναός του Αγίου Τίτου, η μεγάλη πεντάκλιτη βασιλική της Γόρτυνας. Ο ναός αυτός ήταν η έδρα της μητρόπολης της Γόρτυνας αλλά καταστράφηκε από σεισμό το 670 μ.Χ. και εγκαταλείφθηκε. Είναι πιθανό η έδρα της μητρόπολης να μεταφέρθηκε σε αυτόν τον (μικρότερο) ναό και να αφιερώθηκε τότε στον Αγιο Τίτο.

Το μεγαλύτερο τμήμα του ναού καταστράφηκε τον 8ο μ.Χ. (από σεισμό), αλλά στο τμήμα που σώθηκε και βλέπουμε σήμερα, διατηρείται από τα χρόνια εκείνα η λατρεία της Παναγίας της Κεράς.

Ο αρχιτεκτονικός του τύπος αναφέρεται σαν τρίκλιτη βασιλική με εγκάρσιο κλίτος και τρούλο. Στο χτίσιμό του χρησιμοποιήθηκε πελεκητός πωρόλιθος από επιδέξιους τεχνίτες και πρέπει να υπήρχε πλούσιος ζωγραφικός διάκοσμος, ο οποίος δυστυχώς είχε καταστραφεί ήδη από τον 16ο μ.Χ.

Στα Δυτικά του ναού υπήρχε πλακόστρωτο άτριο (προαύλιο). Στο χώρο μπορεί να δει κανείς και σήμερα μαρμάρινες σαρκοφάγους, οι οποίες πιθανώς χρησίμευαν για την ταφή ιερωμένων της πόλης.