Μονή Κρεμαστής ή Κρεμαστών στη Νεάπολη Λασιθίου

Τυχαία είδα σήμερα ένα αλμπουμ με όμορφες φωτογραφίες της Ελένης Ζουράρη, από τη μονή Κρεμαστής ή Κρεμαστών στο Λασίθι. Οι φωτογραφίες είναι καλοτραβηγμένες και καταφέρνουν να μεταφέρουν λίγη από την ομορφιά του παλιού αυτού μοναστηριού της Κρήτης.

Ομολογώ πως είναι ένα από τα μέρη που δεν έχω επισκεφτεί, αλλά τώρα έχει προστεθεί στα πολλά που έχω ακόμα να δω στην Κρήτη, το νησί που πάντα κρατά κρυμμένες εκπλήξεις.

Η Μονή Κρεμαστής ή Κρεμαστών βρίσκεται στο νομό Λασιθίου, νότια της Νεάπολης, στο δρόμο για τις Βρύσες και το Οροπέδιο Λασιθίου. Η μονή απέχει 17,5 χιλιόμετρα από τον Αγιο Νικόλαο και οικοδομήθηκε από τον Νικηφόρο Ανιφάντ το 1622. Είναι αφιερωμένη στο όνομα του Μιχαήλ Αρχαγγέλου. Χτισμένη σε απότομη και κατάφυτη βουνοπλαγιά, δίνει την εντύπωση ότι κρέμεται, ένα απατηλό φαινόμενο στο οποίο οφείλει το όνομα της η μονή.

Λειτουργούσε και κατά την Τουρκοκρατία όπου οι μοναχοί ασχολούνταν με τη μεταξοκαλλιέργεια. Το 1821 ιδρύθηκε σχολείο από τον Επίσκοπο Πέτρο Δωροθέο, στο οποίο δίδαξαν και οι Γρ. Λυμορίδης, Λεωνίδας Παδάκης και Γ. Καμαράτος.

Τα μοναστήρια της περιοχής αποτέλεσαν τον πυρήνα της εκπαίδευσης στο Λασίθι τον καιρό της Τουρκοκρατίας. Ο φωτισμένος και δραστήριος επίσκοπος Πέτρας Δωρόθεος Λάσκαρης από την Αγχίαλο Βουλγαρίας (Εύξεινος Πόντος), αποκαλούμενος και Μαυροθαλασσίτης, είχε αντιληφθεί τη σημασία της παιδείας για το μέλλον του τόπου, και την αποτίναξη του Τουρκικού ζυγού. Με ενέργειές του ιδρύει στα μοναστήρια, Κρεμαστών (Κρεμαστής) στις Βρύσες, Κεραπολίτισσας στη Φουρνή και Καρδαμούτσας στο Καρύδι σχολεία που αποτέλεσαν τους φωτεινούς φάρους και σκόρπισαν τα πρώτα τους φώτα στις ψυχές των υπόδουλων.

Με τα χρόνια η φήμη του σχολείου ολοένα μεγάλωνε και συνεχώς κατέφθαναν μαθητές από τις υπόλοιπες περιοχές του Μεραμπέλου και του Λασιθίου, γεγονός που αναγκάζει τη Δημογεροντία να διορίσει και άλλο δάσκαλο, το Λεωνίδα Παπαδάκη τον Οκτώβρη του 1863.

Κατά την επανάσταση του 1866 οι μοναχοί μάζεψαν όλα τα κειμήλια και τα βιβλία και τα έκρυψαν σε μια σπηλιά για να σωθούν. Οι Τούρκοι κατέστρεψαν τη Μονή Κρεμαστής, ενώ τα κειμήλια δυστυχώς καταστράφηκαν από την υγρασία.

Το 1868 ο τότε Διοικητής Λασιθίου Κωστής Αδοσίδης Πασάς εγκατέστησε για λίγο την έδρα της Διοίκησης, στη μονή, όπου διέμενε και η οικογένεια του. Μετέφερε μάλιστα το νερό από τη γειτονική Κουφή Πέτρα.

Το 1992 ο Σεβασμιότατος Μητροπολίτης Πέτρας και Χερρονήσου κ. Νεκτάριος προέβη σε αναπαλαίωση της Μονής. Στη Μονή σήμερα λειτουργεί Σχολή Αγιογραφίας, στην οποία φοιτούν και μοναχές από τη Ρουμανία.

Φωτογραφίες από τη Μονή Κρεμαστών

Δεν έχω επισκεφτεί τη Μονή και δεν έχω δικές μου φωτογραφίες. Βρήκα όμως μερικές φωτογραφίες από μια ιστοσελίδα (Golden Greece) που σήμερα έχει καταργηθεί και τις δημοσιεύω εδώ.