Η ιστορία της Κισάμου

Η αρχαία Κίσαμος

Η σημερινή Κίσαμος ή Καστέλι είναι μια πόλη με μεγάλη και πλούσια ιστορία. Βρίσκεται στη θέση της αρχαίας Κισάμου, που ήταν μια ακμαία και ανεξάρτητη πόλη, με μεγάλη εμπορική ανάπτυξη και δικό της νόμισμα.

Η Αρχαία Κίσαμος ήταν το λιμάνι της Πολυρρήνιας και αναφέρεται από τον Πτολεμαίο ως Κίσαμος Πόλις με ιδιαίτερη άνθηση κατά τη Ρωμαική και Βυζαντινή περίοδο, όπως μαρτυρούν τα πολλά ευρήματα των ανασκαφών στην περιοχή. Στην περιοχή της Καμάρας βρέθηκε και αγγείο της υστερομινωικής εποχής, ωστόσο χάθηκε μάλλον κατά την περίοδο της Γερμανικής κατοχής.

Ο χαμηλός λόφος του Καστελλίου, στην ανατολική πλευρά του λιμανιού, ήταν ιδανικός για την εγκαθίδρυση οικισμού, που είναι γνωστός ως Κυδωνία. Η πιο πρώιμη μαρτυρία ανθρώπινης κατοίκησης και δραστηριότητας στην περιοχή είναι κεραμικά ευρήματα της νεολιθικής περιόδου (3.000 – 2.900 π.Χ.).

Η Κίσαμος τον καιρό των Ρωμαίων

Η Κίσαμος, δεν αντιστάθηκε ιδιαίτερα στους Ρωμαίους, και έτσι κατάφερε να κερδίσει κατά κάποιον τρόπο την εύνοιά τους. Οι Ρωμαίοι έχτισαν υδραγωγείο στην περιοχή Κρύα Βρύση, δρόμους, ναούς και επαύλεις.

Σήμερα οι επισκέπτες της πόλης μπορούν να θαυμάσουν πολλά από τα ευρήματα της αρχαϊκής και Ρωμαϊκής εποχής στο πολύ καλά οργανωμένο Μουσείο Κισάμου, ενώ καταπληκτικά ψηφιδωτά βρίσκονται στον αρχαιολογικό χώρο κοντά στο Κέντρο Υγείας.

Στο μουσείο υπάρχουν Ρωμαϊκά αγάλματα, με πιο εντυπωσιακά αυτά του Σατύρου και του Αυτοκράτορα Αδριανού.

Το 66 μΧ ήταν μια σημαντική ημερομηνία για την Κίσαμο, καθώς ένας μεγάλος σεισμός κατέστρεψε πολλά κτίσματα. Το 365 μΧ ήρθε όμως το τελειωτικό χτύπημα για την περιοχή, η οποία καταστράφηκε σχεδόν ολοσχερώς από το μεγάλο σεισμό.

Κατά την Βυζαντινή περίοδο η Κίσαμος έγινε έδρα επισκόπου και χτίστηκαν πολλές εκκλησίες, ακόμα και πάνω σε απομεινάρια Ρωμαικών Ναών.

Η Κίσαμος την Ενετική περίοδο

Το 1252 η πόλη και ο νομός Χανίων μοιράζονται σε 90 “καβαλαρίες” και μοιράζονται στους Ενετούς οι οποίοι έφτιαξαν το τείχος του Καστελλίου και οργάνωσαν πολεοδομικά την πόλη, χτίζοντας δημόσια κτίρια κατά μήκος μιας κεντρικής οδού που λέγεται σήμερα Κανεβάρο και διασχίζει το Καστέλι στα ανατολικά.

Οι Ενετοί έχτισαν ένα μεγάλο φρούριο σε σχήμα ασύμμετρου πενταγώνου στο οποίο υπήρχαν εκκλησίες, φυλακές, στρατώνες και ένα πηγάδι. Το φρούριο αυτό έδωσε το όνομα Καστέλι στην μέχρι τότε Κίσσαμο.

Το φρούριο χρησιμοποιήθηκε από τους Κρήτες κατά την περίοδο των εξεγέρσεων τους κατά των Τούρκων. Σήμερα σώζονται κομμάτια του φρουρίου, τα οποία ανήκουν όμως στις αναστηλώσεις κατά την τουρκική περίοδο.

Το Καστέλι ήταν η πόλη που επέλεξαν οι καλές οικογένειες των Ενετών για να χτίσουν τα αρχοντικά τους, με έμφαση στην τότε σύγχρονη αρχιτεκτονική και τα ρεύματα τέχνης και διακόσμησης, όπως του Βενετσιάνικου Μανιερισμού που κυριάρχησε κατά το 16ο αιώνα. Οι Ενετοί έχτισαν έναν εντυπωσιακό Καθολικό Ναό αφιερωμένο στην Παναγία, που καταστράφηκε όμως το 1941 από τους βομβαρδισμούς των Γερμανών.

Η Κίσαμος στην Τουρκοκρατία

Το 1646 ο διοικητής του φρουρίου Giovani Medini άνοιξε τις πύλες της πόλης στους Τούρκους, μη αντέχοντας άλλο την πολιορκία της πόλης. Η Τουρκοκρατία υπήρξε σκληρή και για το Καστέλι, και αποτέλεσε μια ακόμα περίοδο μεγάλων ιστορικών στιγμών.

Στη συνοικία με τα Ενετικά αρχοντικά ζούσαν οι πιο σημαντικές οικογένειες των Τουρκοκρητικών (Κρητικοί που αλλαξοπίστησαν κι έγιναν μουσουλμάνοι), οι οποίοι άφησαν τη δική τους σφραγίδα στο χώρο. Στην τότε πόλη πήρχαν πύλες στην ανατολική και δυτική πλευρά, καθώς και μια τρίτη στενή πύλη στα νότια, με σκαλοπάτια, που είναι γνωστή με το όνομα “σκαλάκια”.

Το 1823 αποβιβάστηκε στο Καστέλι ο νέος αρμοστής της Κρήτης Εμμανουήλ Τομπάζης, μαζί με τον Δημήτριο Καλλέργη και 600 Έλληνες πολεμιστές, οι οποίοι πολιόρκησαν το φρούριο αναγκάζοντας τους Τούρκους να παραδοθούν.

Το φρούριο βέβαια άλλαξε πολλές φορές χέρια μέχρι την πλήρη απελευθέρωση της Κρήτης. Το 1897 ήταν η τελευταία φορά που πολιορκήθηκε, όταν οι Χριστιανοί ανατίναξαν τον πύργο της Κουνουπίτσας, αναγκάζοντας τους Τούρκους να ζητήσουν τη βοήθεια των Μεγάλων Δυνάμεων.

Η Κίσαμος στον 2ο Παγκόσμιο Πόλεμο

Το 1941 η Κίσαμος βομβαρδίστηκε, ενώ έπεσαν και πολλοί Γερμανοί αλεξιπτωτιστές στην περιοχή, από τους οποίους όμως κανείς δεν γλίτωσε. Μετά την κατάληψη του αεροδρομίου του Μάλεμε και το τέλος της Μάχης της Κρήτης, η πόλη λεηλατήθηκε από τους Γερμανούς που ανατίναξαν το λιμάνι και πολλά κτίρια της πόλης πριν φύγουν το 1945.

© explorecrete.com Με επιφύλαξη κάθε νόμιμου δικαιώματος. Απαγορεύεται η αναδημοσίευση ή η αντιγραφή χωρίς άδεια