Σφακιά ή Χώρα Σφακίων

Σφακιά ονομάζουμε τόσο την νοτιο-ανατολική περιοχή του Νομού Χανίων αλλά και την Χώρα Σφακίων, το λιμάνι στην νότια ακτή του νομού και έδρα του Δήμου Σφακίων, που απέχει 75 χιλιόμετρα από τα Χανιά.

Ο Δήμος Σφακίων είναι ο πιο αραιοκατοικημένος σε όλη την Ελλάδα έκταση 468 τ.χλμ., πληθυσμός 2484 κάτοικοι) και περιλαμβάνει τα χωριά Χώρα Σφακίων, Ανώπολη Άγιος Ιωάννης, Αγία Ρουμέλη, Ασφένδου, Λουτρό, Πατσιανός, Σκαλωτή, Ιμπρος, Ασκύφου και Φραγκοκάστελλο.

Ολόκληρα τα Σφακιά χαρακτηρίζονται από τη φυσική ομορφιά ενός άγριου ορεινού τοπίου το οποίο συνδυάζεται μοναδικά με τη θάλασσα. Τα Σφακιά περιλαμβάνουν το μεγαλύτερο τμήμα της οροσειράς Λευκά Ορη ή Μαδάρες με ψηλότερη κορυφή τις Πάχνες (2454 μέτρα). Επίσης περιλαμβάνουν το φαράγγι της Σαμαριάς, ένα από τα πιο δημοφιλή αξιοθέατα στην Κρήτη. Αλλα φαράγγια στα Σφακιά είναι το φαράγγι του Κλάδου, τα Δώματα, το φαράγγι της Ελυγιάς, της Αράδαινας, το Σφακιανό, της Ίμπρου, του Ασφένδου και το φαράγγι του Καλλικράτη.

Το όνομα Σφακιά

Για το όνομα Σφακιά υπάρχουν 3 εξηγήσεις, άγνωστο ποια είναι η πραγματική.

Σφακιά = χώρα των φαραγγιών από τη λέξη «σφαξ», που σημαίνει γήινο χάσμα, κάτι που ταιριάζει απόλυτα στα Σφακιά με τα πολλά και βαθιά φαράγγια.
Σφακιά από τις πικροδάφνες, που στην Κρήτη λέγονται «σφάκες». Υπάρχει και η έκφραση «είναι σφάκα», δηλαδή είναι πολύ πικρό.
Η τρίτη εκδοχή υποστηρίζει ότι η Χώρα Σφακιών αρχικά λεγόταν Σφηκιά και με παραφθορά έγινε Σφακιά.

Πώς να πάτε στη Χώρα Σφακίων

Η Χώρα Σφακίων βρίσκεται 74 χιλιόμετρα νότια από τα Χανιά. Για να φτάσετε εδώ από τη βόρεια Κρήτη θα περάσετε από τις Βρύσες, το χωριό με τα τρεχούμενα νερά, τις ψησταριές και το νόστιμο γιαούρτι με μέλι. Από το σημείο αυτό και μετά ο δρόμος ανηφορίζει διαρκώς μέχρι το οροπέδιο Ασκύφου και την Ιμπρο, απ’ όπου αρχίζει η κατάβαση προς τα νότια παράλια και τη Χώρα Σφακίων. Για λίγο θα κινηθείτε παράλληλα με το βαθύ φαράγγι της Ιμπρου, ενώ παρακάτω θα αντικρύσετε για πρώτη φορά μετά από αρκετή ώρα, τη νότια θάλασσα της Κρήτης (Λιβυκό Πέλαγος) να απλώνεται όσο φτάνει το βλέμμα σας. Τα νησιά που ξεχωρίζουν στο βάθος, όταν η ατμόσφαιρα είναι καθαρή, είναι η Γαύδος και η Γαυδοπούλα, τα νοτιότερα νησιά της Ευρώπης.

Ο δρόμος από την Ιμπρο μέχρι τη Χώρα Σφακίων είναι το δυσκολότερο αλλά και το γοητευτικότερο κομμάτι της διαδρομής. Παντού γύρω σας βουνά άγρια (Λευκά Ορη ή Μαδάρες), βαθιά φαράγγια (φαράγγι Ιμπρου στα ανατολικά και Σφακιανό φαράγγι στα δυτικά), ο δρόμος που στριφογυρίζει σαν φίδι στο γκρεμό και η γλυκιά υπόσχεση της παραλίας και της γαλάζιας θάλασσας που σας περιμένει στο τέλος της διαδρομής.

Βρισκόμαστε στην καρδιά της περιοχής Σφακιά, και μοιάζει να φυσά ένας διαφορετικός άνεμος εδώ. Κουβαλάει τη δροσιά από τις ψηλές κορφές, το άρωμα από τα πεύκα και το θυμάρι, αλλά πάνω απ’ όλα κουβαλά τις ιστορίες για τους περήφανους Σφακιανούς που δεν παραδόθηκαν ποτέ στους κατακτητές, που αψήφισαν το θάνατο και πρωτοστάτησαν σε αμέτρητες εξεγέρσεις κατά των Τούρκων.

Είναι ένας άνεμος γεμάτος περηφάνια, αγάπη και δέος: περηφάνια για την ιστορία του τόπου, αγάπη για την πατρίδα Κρήτη, δέος για την ατιθάσευτη ομορφιά που κάνει την καρδιά να φουσκώνει και ένα χαμόγελο να απλώνεται στο πρόσωπο. Σταματήστε για λίγο στην άκρη του γκρεμού και αφήστε τις αισθήσεις σας να αγκαλιάσουν τα Σφακιά. Είστε ψηλά και το βλέμμα σας σαν αετός θα πετάξει από το Λουτρό στα δυτικά μέχρι το Φραγκοκάστελλο στα ανατολικά και τη Γαύδο στα νότια. Αφού χορτάσετε την μοναδική θέα, συνεχίστε την κάθοδο προς τη Χώρα Σφακίων.

Διαβάστε ακόμα: Σφακιανοί, οι περήφανοι κάτοικοι της περιοχής Σφακιά

Τα Σφακιά σήμερα

Μετά από 15 λεπτά θα συναντήσετε τα πρώτα σπίτια στην πάνω γειτονιά στη Χώρα Σφακίων. Στο σημείο αυτό υπάρχουν λίγα δέντρα και τα ερείπια του ενετικού φρούριου Sfakia ή Σφακία (Sfachia), κατοικία του Ενετού διοικητή, που αργότερα επισκεύασαν και χρησιμοποίησαν οι Τούρκοι. Η θέα από εδώ είναι όμορφη και βλέπετε ολόκληρη τη Χώρα Σφακίων από ψηλά.

Ο δρόμος κατηφορίζει και φτάνετε στο χώρο του πάρκινγκ. Το καλοκαίρι ο χώρος θα είναι γεμάτος με τουριστικά λεωφορεία, που περιμένουν να παραλάβουν αυτούς που διασχίζουν το φαράγγι της Σαμαριάς και έρχονται στη Χώρα Σφακίων με το φέρυ από την Αγία Ρουμέλη. Επιπλέον καραβάκια φεύγουν από τη Χώρα Σφακίων για Λουτρό, Παλιόχωρα και Γαύδο. Το καλοκαίρι υπάρχουν πολλά δρομολόγια καθημερινά αλλά το χειμώνα είναι πολύ πιο σπάνια.

Αφήστε το αυτοκίνητο σας εδώ και προχωρήστε στον παραλιακό δρόμο με τα εστιατόρια. Πολλά τα εστιατόρια, το ένα δίπλα στο άλλο, και είναι πάντα έτοιμα να εξυπηρετήσουν τους χιλιάδες ταξιδιώτες που φεύγουν ή φτάνουν εδώ με τα φέρυ της ΑΝΕΝΔΥΚ.

Στο σημείο αυτό βρίσκεται το παλιό, μικρό λιμάνι της Χώρας Σφακίων, ενώ πρόσφατα κατασκευάστηκε νέο μεγαλύτερο λιμάνι στα ανατολικά.

Αν έχετε χρόνο, αφήστε τον παραλιακό δρόμο και μπείτε στα στενά του χωριού. Εδώ οι εικόνες αλλάζουν και ζωντανεύει το παρελθόν με τα μονώροφα ή διώροφα αρχοντικά με τις κλειστές αυλές, τις όμορφες εξώπορτες με τα πελεκητά τοξωτά υπέρθυρα στα πλακόστρωτα καλντερίμια.

Αν αποφασίσετε να μείνετε στη Χώρα Σφακίων, θα βρείτε ενοικιαζόμενα δωμάτια και μερικά μικρά ξενοδοχεία, ενώ έξω από τη Χώρα Σφακίων (ανατολικά) βρίσκεται το ξενοδοχείο Βριτομάρτυς, που είναι επίσημο θέρετρο γυμνιστών.

Στη Χώρα Σφακίων υπάρχουν μόνο βασικές υποδομές: βενζινάδικο, ταχυδρομείο, γραφείο ΟΤΕ, φαρμακείο, αστυνομικός σταθμός και μηχάνημα αυτόματης ανάληψης μετρητών (ΑΤΜ). Υπάρχουν επίσης ΤΑΞΙ και καθημερινά δρομολόγια λεωφορείου προς τα Χανιά.

Παραλίες στη Χώρα Σφακίων

Μέσα στο μικρό λιμάνι υπάρχει παραλία, αλλά καλύτερα να προτιμήσετε την δυτική παραλία στην έξοδο της Χώρας Σφακίων (φωτογραφία παραπάνω).

Άλλη επιλογή είναι η παραλία του Ιλιγγα, περίπου 1 χιλιόμετρο δυτικά από τα Σφακιά. Εδώ υπάρχουν ενοικιαζόμενα δωμάτια και ταβέρνα, ενώ στην ακτή θα ανακαλύψετε πολλές θαλασσινές σπηλιές.

Τι να κάνετε στη Χώρα Σφακίων.

Αν μείνετε στη Χώρα Σφακίων, μπορείτε να τη χρησιμοποιήσετε σαν βάση για να εξερευνήσετε την περιοχή. Η περιοχή Σφακιά προσφέρει πολλές δυνατότητες, τόσο για τους λάτρεις της παραλίας, όσο και για αυτούς που τους αρέσουν τα σπορ. Στα Σφακιά υπάρχουν θαυμάσια μονοπάτια για πεζοπορία και ψηλές κορυφές για ορειβασία. Στα παράλια μπορείτε να απολαύσετε τις καταδύσεις, το ψάρεμα και φυσικά το κολύμπι στα πεντακάθαρα νερά του Λιβυκού Πελάγους.