Νησιά Θοδωρού στον Πλατανιά Χανίων

Θοδωρού λέγεται το μικρό νησί απέναντι από τον Πλατανιά, στη μέση περίπου του κόλπου. Αν ανεβείτε στον Άνω Πλατανιά και κοιτάξετε προς τα Θοδωρού, θα σας θυμίσουν μια τεράστια χελώνα με ανοιχτό το στόμα της, σαν να πρόκειται να επιτεθεί ή να δαγκώσει κάτι.

Αγιοι Θεόδωροι ή Θοδωρού

Το νησί που έχει έκταση 697 στρέμματα, σήμερα λέγεται Άγιοι Θεόδωροι ή Θοδωρού, αλλά στη διάρκεια της ιστορίας του έχει αλλάξει πολλά ονόματα. Θα πρέπει εδώ να πούμε πως στα Χανιά όταν αναφέρονται σ’ αυτό, χρησιμοποιούν πληθυντικό και λένε πάντα «τα Θοδωρού».

Ισως γιατί εκτός από το μεγάλο νησί υπάρχει και ένα πολύ μικρό δίπλα του, το Γλαράκι, οπότε οι κάτοικοι αναφέρονται και στα 2 με το όνομα τα Θοδωρού. Πάντως δεν θα ακούσετε ποτέ ντόπιο να το αναφέρει σαν «το Θοδωρού», οπότε κι εμείς θα μιλάμε γι αυτό στον πληθυντικό, αν και το μικρότερο νησάκι είναι περισσότερο ένας μεγάλος βράχος.

Ιστορία των νησιών Θοδωρού

Η ιστορία των Θοδωρού είναι αρκετά ενδιαφέρουσα. Το μεγάλο νησί ονομαζόταν στα αρχαία χρόνια Ακυτος (που σημαίνει ακατάλληλο για κατοικία) ή Λητώα, ενώ αναφέρεται και ως Τούλλουρος.

Τα Θοδωρού κατά τη Μινωική περίοδο ήταν ιερό άσυλο αλλά αργότερα στα χριστιανικά χρόνια και την περίοδο της Ενετοκρατίας άλλαξε ο χαρακτήρας και η χρήση του νησιού.

Οι Ενετοί το ανέφεραν ως San Theodoro ή San Todaro και το 1574 αποφάσισαν να χτίσουν φρούριο στο νησί και να το ενισχύσουν για να εμποδίσουν τους πειρατές και τους Τούρκους να εισβάλλουν στην Κρήτη από την περιοχή του Πλατανιά.

Εχτισαν λοιπόν ένα φρούριο στο υψηλότερο σημείο του νησιού και το ονόμασαν Τουρλουρού (turluru). Έχτισαν και ένα δεύτερο μικρότερο φρούριο λίγο πιο χαμηλά το οποίο ονόμασαν San Theodoro. Και τα δυο φρούρια ήταν πολυγωνικά και κόστισαν περίπου 21,500 δουκάτα, ποσό μεγάλο για την εποχή, αλλά οι Ενετοί είχαν αντιληφτεί την στρατηγική του σημασία και δεν τσιγκουνεύτηκαν τα χρήματα.

Μια φρουρά από 70 άντρες έμενε μόνιμα στο νησί για να προστατεύει τις ακτές του Πλατανιά. Το 1645 όμως οι Τούρκοι επιτέθηκαν στην Κρήτη και οι 70 άντρες ήταν πολύ λίγοι για να αντιμετωπίσουν τον εχθρό. Όταν διαπίστωσαν πως η μάχη είχε χαθεί, προτίμησαν να πεθάνουν παρά να παραδοθούν. Αυτοπυρπολήθηκαν και έβαλαν τέλος στη ζωή τους στα Θοδωρού.

Το 1650 τα νησιά πέρασαν και πάλι στην κυριαρχία των Ενετών μέχρι το 1699, οπότε οι Τούρκοι τα ανακατέλαβαν, κρατώντας τα στην κυριαρχία τους μέχρι την απελευθέρωση της Κρήτης.

Σήμερα από τα κάστρα του παρελθόντος απομένουν ελάχιστα ερείπια, όπως και από το εκκλησάκι του Αγίου Θεοδώρου, που είχε χτιστεί στο νησί παλιότερα.

Ο Κρητικός Αίγαγρος στα Θοδωρού

Αλλοτε τα Θοδωρού προστάτευαν την Κρήτη από τους εχθρούς της, αλλά σήμερα προστατεύουν τον Κρητικό Αίγαγρο από τους δικούς του εχθρούς, τους κυνηγούς που πολύ θα ήθελαν να προσθέσουν το περίφημο Κρι-Κρι, το αγριοκάτσικο της Κρήτης, στα τρόπαια τους.

Τα αγριοκάτσικα μεταφέρθηκαν στα Θοδωρού από τα βουνά της Κρήτης για να μπορέσουν να αναπαραχθούν μακριά από λαθροθήρες και άλλους κινδύνους.

Προκειμένου να προστατεύσει τον Κρητικό αίγαγρο, ή αλλιώς κρι-κρι, το κράτος ανακήρυξε τα Θοδωρού προστατευμένη περιοχή και απαγόρευσε την οποιαδήποτε ανθρώπινη παρουσία και δραστηριότητα στο νησί. Υπολογίζεται σήμερα ότι περίπου 80 αίγαγροι κατοικούν στο νησί, και φυλάσσονται από ειδικό φύλακα.

Μέχρι πρόσφατα ίσχυε απαγόρευση και για απλή επίσκεψη στο νησί, αν και το Δημοτικό Συμβούλιο του Δήμου Πλατανιά ενέκρινε μέσα στο 2009 την άρση της απαγόρευσης με σκοπό να οργανωθούν εκδρομές με καραβάκια που θα φέρνουν τουρίστες για λίγες ώρες πάνω στο νησί. Υπάρχουν σοβαρές αντιρρήσεις από όσους ανησυχούν για την επίδραση που θα έχει αυτό στα αγριοκάτσικα, οπότε είναι αβέβαιο τι θα γίνει στο μέλλον.

Πρέπει να σημειωθεί ότι τα Θοδωρού είναι μέρος στο οποίο βρίσκουν καταφύγιο πολλά άγρια ζώα, μεταξύ των οποίων θηλαστικά και αποδημητικά πουλιά.

Το έδαφος του νησιού είναι σχετικά ξηρό και άνυδρο, ενώ συναντά κανείς κυρίως βράχους και χαμηλούς θάμνους. Το κλίμα του νησιού είναι τυπικό Μεσογειακό, με λίγες βροχοπτώσεις και ζεστά καλοκαίρια.

Ο μύθος για τα Θοδωρού

Εκτός από την επίσημη ιστορία του νησιού, πάντα η λαϊκή θυμοσοφία και παράδοση γεννά ακόμα πιο ενδιαφέρουσες ιστορίες και συναρπαστικούς μύθους. Τα Θοδωρού δεν θα μπορούσαν να είναι η εξαίρεση στον κανόνα αυτό.

Σύμφωνα με το μύθο λοιπόν τα Θοδωρού κάποτε δεν υπήρχαν καθόλου, και έβλεπε κανείς την ανοιχτή θάλασσα του Κρητικού πελάγους χωρίς τίποτα να σταματά το βλέμμα.

Όμως μια μέρα, άγνωστο πότε, οι κάτοικοι του Πλατανιά έμελλε να δουν ένα πελώριο τέρας να απειλεί την περιοχή τους. Το τέρας έφτασε στις ακτές του Πλατανιά τα ξημερώματα και οι κάτοικοι τρομοκρατημένοι από τις άγριες φωνές που άκουγαν έσπευσαν να δουν τι ήταν.

Είδαν ένα τεράστιο μαύρο όγκο να έρχεται καταπάνω τους, ενώ από πίσω ακολουθούσε το μωρό του. Μια εκδοχή του μύθου προσδιορίζει το τέρας αυτό σαν μια τεράστια αρκούδα με το αρκουδάκι της.

Οι κάτοικοι πήραν τα όπλα τους για να σκοτώσουν το τέρας, πετούσαν δόρατα και βέλη αλλά το τέρας παρέμενε αλώβητο και ετοιμαζόταν να επιτεθεί στους κατοίκους που απειλούσαν το ίδιο και το μικρό του.

Καθώς τα δυο τέρατα πλησίαζαν, οι γυναίκες του χωριού έπεσαν στα γόνατα και άρχισαν να προσεύχονται στον Άγιο Γεώργιο και την Παναγία να σώσουν τους κατοίκους και το χωριό τους.

Ως εκ θαύματος, τα τέρατα μετατράπηκαν σε δυο τεράστιους πέτρινους όγκους, δυο καινούρια νησιά, ένα μεγάλο και ένα πολύ μικρότερο. Αυτα τα νησιά ονόμασαν οι κάτοικοι Θοδωρού.

Η μεγάλη τρύπα – σπηλιά πάνω στα βράχια του νησιού είναι το στόμα του τέρατος την ώρα που προσπαθούσε να επιτεθεί και ακόμα και σήμερα κάνει τους ντόπιους και επισκέπτες να αναφέρονται στα Θοδωρού με τον χαρακτηρισμό «το θεριό»…

© explorecrete.com Με επιφύλαξη κάθε νόμιμου δικαιώματος. Απαγορεύεται η αναδημοσίευση ή η αντιγραφή χωρίς άδεια