Σπιναλόγκα, το νησί-φρούριο

Η Σπιναλόγκα είναι μικρό νησί κοντά στην Ελούντα στην Ανατολική Κρήτη. Η Σπιναλόγκα έχει γίνει γνωστή σαν το νησί των λεπρών, αφού εδώ απομονώνονταν οι λεπροί από την Κρήτη και την υπόλοιπη Ελλάδα μέχρι το 1957.

Σήμερα τη Σπιναλόγκα επισκέπτονται κάθε καλοκαίρι χιλιάδες τουρίστες με καραβάκια από τον Αγιο Νικόλαο, την Ελούντα και την Πλάκα για να ξεναγηθούν στα ερειπωμένα της κτίρια, που με κόπο προσπαθεί η αρχαιολογική υπηρεσία να συντηρήσει.

Σύμφωνα με τα στοιχεία του 2009, τους καλοκαιρινούς μήνες η Σπιναλόγκα δέχεται 1200 – 1500 επισκέπτες καθημερινά και είναι ο πιό επισκέψιμος αρχαιολογικός χώρος στην Κρήτη μετά την Κνωσό.

Η καίρια θέση της βραχονησίδας Σπιναλόγκα για τον έλεγχο και την προστασία του λιμανιού της Ελούντας δεν θα μπορούσε παρά να σημαδέψει τη Σπιναλόγκα με μία πολυτάραχη ιστορία γεμάτη σκληρές μάχες και πολύ ανθρώπινο πόνο.

• Η ιστορία της Σπιναλόγκα

Το όνομα Σπιναλόγκα

Σήμερα Σπιναλόγκα ονομάζουμε μονάχα το μικρό νησί, αλλά οι Ενετοί με το όνομα αυτό αποκαλούσαν και την μεγάλη χερσόνησο Νησί ή Κολοκύθα που ενώνεται με την Ελούντα με ένα στενό ισθμό.

Αναφέρεται ότι η Κολοκύθα ήταν ενωμένη με την Σπιναλόγκα (γι αυτό μοιράζονταν το ίδιο όνομα), αλλά το 1526 οι Ενετοί άνοιξαν διώρυγα με αποτέλεσμα να δημιουργηθεί το μικρό αυτό νησί.

Η πληροφορία αυτή προέρχεται από τον Ενετό χαρτογράφο Vincenzo Coronelli και την αναφέρουμε με κάθε επιφύλαξη για την ακρίβεια της. Πάντως το νησί απέχει από την Κολοκύθα μόνο 170 μέτρα και τα νερά είναι αβαθή, οπότε είναι πιθανό οι Ενετοί πράγματι να προχώρησαν στο έργο αυτό προκειμένου να δημιουργήσουν ένα απόρθητο νησί – φρούριο.

Το όνομα Σπιναλόγκα προέκυψε γύρω στο 13ο αιώνα με νονούς τους Ενετούς κατακτητές, οι οποίοι αφού δεν είχαν εξοικείωση με την ελληνική γλώσσα παρέφθειραν (παράφρασαν) το τοπωνύμιο «στην Ολούντα» σε Σπιναλόντε αρχικά (13ος αιώνας) και αργότερα σε Σπιναλόγκα. Όχι τυχαία βέβαια, γιατί το Σπιναλόγκα τους ήταν ήδη γνωστό από μία νησίδα στη Βενετία, τη σημερινή Τζιουντέκα (Εβραϊκή).

Μια άλλη ερμηνεία του ονόματος Σπιναλόγκα, το θέλει να έχει προκύψει από το σχήμα της νησίδας που θυμίζει μακρύ αγκάθι (σπίνα=αγκάθι, λόνγκα=μακρύ), μία θεωρία που δεν την ενστερνίζονται πολλοί.

Αρκετά αργότερα το 1957 παρουσιάστηκε ένα άλλο όνομα για τη νησίδα, το όνομα Καλυδών, σαν μια ανεπιτυχής προσπάθεια για να αντικατασταθεί το λατινογενές Σπιναλόγκα με ένα ελληνοπρεπές όνομα.

Πώς να πάτε στη Σπιναλόγκα

Για να πάτε στη Σπιναλόγκα θα πάρετε το καραβάκι από τον Αγιο Νικόλαο, την Ελούντα ή την Πλάκα.

Από τον Αγιο Νικόλαο τα καραβάκια αναχωρούν το πρωί και εκτός από τη μεταφορά στη Σπιναλόγκα, προσφέρουν γεύμα και κολύμπι στις παραλίες πίσω από την χερσόνησο Κολοκύθα, πριν επιστρέψουν το απόγευμα στον Αγιο Νικόλαο.

Από το λιμάνι της Ελούντας όλους τους καλοκαιρινούς μήνες κάθε μισή ώρα φεύγει καΐκι που θέλει 15-20 λεπτά για να φτάσει στο νησί, ενώ συχνά το θαλασσινό ταξίδι συμπεριλαμβάνει και το γύρο της χερσονήσου Κολοκύθας.

Καϊκια φεύγουν επίσης από το χωριουδάκι Πλάκα λίγο βορειότερα από την Ελούντα. Η διαδρομή από εδώ είναι η συντομότερη, 10 λεπτά περίπου, γιατί η Πλάκα βρίσκεται ακριβώς απέναντι από τη Σπιναλόγκα. Ενδεικτικά αναφέρουμε ότι το 2023 η τιμή της εκδρομής για Σπιναλόγκα ήταν:

• Ελούντα – Σπιναλόγκα: 14€ ανά άτομο, 7€ για παιδιά ηλικίας 5-11 ετών
• Πλάκα – Σπιναλόγκα: 12€ ανά άτομο
• Αγιος Νικόλαος – Σπιναλόγκα: 20 € ανά άτομο, 10€ για παιδιά.

Η τιμή αυτή δεν συμπεριλαμβάνει το εισιτήριο που θα πληρώσετε στη Σπιναλόγκα για την είσοδο στον αρχαιολογικό χώρο που αναφέρεται ότι στοιχίζει 8€ το 2023. Αλήθεια, πως φτάσαμε στην τιμή αυτή από τα 2€ του 2010;

Τη χειμερινή περίοδο δεν υπάρχουν προγραμματισμένα δρομολόγια προς τη Σπιναλόγκα και θα πρέπει να βρείτε κάποιο βαρκάρη να σας πετάξει απέναντι. Ίσως να μην δυσκολευτείτε πολύ, ζητήστε πληροφορίες στις παραλιακές ταβέρνες της Πλάκας, αφού οι περισσότεροι ιδιοκτήτες έχουν το δικό τους βαρκάκι για αναψυχή και ψάρεμα.

Αν ταξιδέψετε στη Σπιναλόγκα εκτός της τουριστικής περιόδου, οι πιθανότητες είναι ότι δεν θα συναντήσετε κανέναν εκτός από το αρχαιολογικό συνεργείο που εργάζεται εκεί. Αντίθετα το καλοκαίρι, πέρα από τους τουρίστες που πλημμυρίζουν το νησί, υπάρχουν ξεναγοί που προσφέρουν τις υπηρεσίες τους σε μεμονωμένους ταξιδιώτες έναντι χαμηλής αμοιβής.

© explorecrete.com Με επιφύλαξη κάθε νόμιμου δικαιώματος. Απαγορεύεται η αναδημοσίευση ή η αντιγραφή χωρίς άδεια